Wat ben ik toch een bevoorrecht mens om zulke mooie projecten te mogen leiden! In dit project leiden Hans Melief (KBO-PCOB) en ik namens IPH senioren op tot ambassadeurs Positieve Gezondheid. De gedachte achter dit project was mede ingegeven door een advies van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) over het ontstaan van een nieuwe groep senioren. Mensen die na hun pensionering fit en vitaal zijn en graag zinvol bezig blijven. Dat is wel gebleken, lees meer over dit bijzondere project. 

Het Institute for Positive Health (iPH) en seniorenorganisatie KBO-PCOB hebben het initiatief genomen om het gedachtegoed van Positieve Gezondheid breder uit te dragen. KBO-PCOB is een landelijke seniorenorganisatie bestaande uit 800 lokale afdelingen met een kwart miljoen leden en duizenden vrijwilligers. De stichting iPH is opgericht door Machteld Huber, de grondlegger van het gedachtegoed, en is dé motor achter de beweging Positieve Gezondheid. Positieve Gezondheid gaat over veerkracht en eigen regie en het welbevinden van mensen. Het iPH wil de beweging rond Positieve Gezondheid stimuleren, versterken en versnellen.

De gedachte achter de samenwerking tussen iPH en KBO-PCOB is om senioren te stimuleren en te faciliteren om zich in te zetten als ‘ambassadeur Positieve Gezondheid’. Zoals gezegd sluit dit aan bij de maatschappelijke ontwikkeling zoals ook beschreven in een advies van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) over de waarde van mensen in hun derde levensfase. Met de derde levensfase wordt gedoeld op de steeds langer wordende periode tussen het werkende leven en de periode van gevorderde ouderdom en kwetsbaarheid. We worden ouder en blijven langer gezond waardoor veel mensen na hun pensionering nog een flink aantal jaren hebben – vaak relatief vitaal en in goede gezondheid – die zij naar eigen wens kunnen besteden. KBO-PCOB is een organisatie die een groot bereik heeft in deze groep van mensen.

Dankzij de toezeggingen vanuit verschillende fondsen zoals het Fonds Sluyterman, Stichting RCOAK en Fonds Brentano/Stichting het Maagdenhuis) en vanuit het Ministerie van VWS konden we in maart 2021 van start met dit project.  We begonnen met het opstellen van een profiel van de ambassadeur en de werving onder senioren. In de digitale setting met Covid was dit een uitdaging, zeker bij deze doelgroep. Na de werving van de ambassadeurs was de eerste stap om hen op de hoogte te brengen van het gedachtegoed, zelf ervaring te laten opdoen met hun eigen Positieve Gezondheid en hen toe te rusten in het verspreiden van het gedachtegoed. Vanwege Covid en de maatregelen konden we de eerste bijeenkomst alleen online doen. Dit bleek erg lastig voor de meeste mensen. Ook vielen er vanwege gezondheidsaspecten wat mensen af. We waren heel blij dat we dag 2 en 3 met de ambassadeurs fysiek konden vormgeven. Toen landde de boodschap pas echt.

De bijeenkomsten vonden plaats op 22 april, 27 mei en 17 juni. Uiteindelijke certificeerden we 14 senioren als ambassadeurs Positieve Gezondheid. Machteld reikte hen certificaten uit. Deze dag vond plaats in het vitaliteitslab van het ROC Midden Nederland. Hier wordt het gedachtegoed uitgedragen naar studenten. En de combinatie van jong en oud levert vaak iets moois op. De aanstaande ambassadeurs raakten geïnspireerd door een filmpje over Positieve Gezondheid gemaakt door studenten. Zouden we zoiets ook kunnen laten maken voor senioren?

Ook organiseerden we een terugkomdag voor de ambassadeurs, op 30 september. Een aantal ambassadeurs was al voortvarend te werk gegaan en de eerste bijeenkomsten ter verspreiding van het gedachtegoed zijn georganiseerd. Wij faciliteren in een toolbox en de ambassadeurs gaan op pad om in de verschillende regio’s verder aan de slag te gaan. Het is heel mooi om te zien dat onze gedachte van het betekenis geven aan je leven in de genoemde derde fase voor deze ambassadeurs echt zo uitpakt. De meeste ambassadeurs staan midden in het leven en voelen zich door deze rol heel waardevol en van grote betekenis. Echt prachtig om te ervaren.

Naast de ambassadeurs investeerden we ook in het bijscholen van de docenten ouderenadvisering (2 september). Deze docenten geven scholing aan de zogenaamde ouderenadviseurs, de mensen die veelal 1-op-1 in gesprek gaan met senioren. We hebben in de training van de docenten vooral de nadruk gelegd op het voeren van het ‘andere gesprek’. Niet adviseren (in tegenstelling tot wat hun functie zegt) maar vooral in gesprek gaan over wat voor mensen zelf van waarde is en wat zij aandacht willen geven t.a.v. hun (positieve) gezondheid. En hoe breng je dit als docent over op de ouderenadviseurs. Het viel me op dat in deze groep vooral de kracht van het verhaal en de levenswijsheid van ouderen naar voren kwam. Heel mooi! Ook waren er confronterende gesprekken, zoals met een deelnemer die ziel en zaligheid legt in een orkest maar hier afscheid van moet nemen omdat het cognitief niet meer bij te benen is. En wat doe je dan als je hier je zin uit haalt? Ook voor de docenten ouderenadvisering volgt nog een tweede, meer verdiepende dag.

Tenslotte investeerden we ook in communicatie, met als voorbeeld het artikel met Machteld in het KBO-PCOB magazine en het interview met Theo Schoutsen, één van de kersverse ambassadeurs.

Ik vind het een voorrecht om met deze mensen te mogen werken en samen de beweging naar meer gezondheid vorm te geven. Niet omdat het moet en opgelegd wordt, maar omdat mensen dit willen. De laag dieper in gedragsverandering, maar daarover een volgende blog meer!