Het Integraal Zorg Akkoord (IZA) is een akkoord dat het Ministerie van VWS heeft gemaakt met 15 verschillende partijen uit het zorgveld. In het IZA worden ambities uitgesproken en afspraken gemaakt die op de planning staan voor 2023 – 2026. Centraal hierbij staat is de samenwerking tussen de verschillende partijen: domeinoverstijgend en integraal.

Het IZA is ondertekend door de volgende partijen: ActiZ, De Nederlandse ggz, Federatie Medisch Specialisten, InEen, Landelijke Huisartsen Vereniging, Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra, Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, Nederlandse Zorgautoriteit, Patiëntenfederatie Nederland, Vereniging van Nederlandse Gemeenten, Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland, Zelfstandige Klinieken Nederland, Zorginstituut Nederland, Zorgthuisnl, Zorgverzekeraars Nederland, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Met het Integraal Zorgakkoord wordt toegewerkt naar Passende Zorg en hiervoor gelden de  volgende 5 uitgangspunten:

1. Passende zorg is waardegedreven. Zorg is aantoonbaar effectief en heeft meerwaarde voor de patiënt. Mensen, middelen en materialen worden doelmatig ingezet. 
2. Passende zorg komt samen met en rondom de cliënt/patiënt tot stand. 
3. Passende zorg is de juiste zorg op de juiste plek. 
4. Passende zorg gaat over gezondheid in plaats van over ziekte. 
5. Passende zorg is duurzaam en wordt geleverd in een prettige werkomgeving.Het begint bij zelfzorg en zelfmanagement van mensen, de inzet van informele zorg en het gebruik van digitale ondersteuning en hulpmiddelen. De inzet van formele zorg wordt hiermee voorkomen, uitgesteld en/of beperkt.

Deze vijf uitgangspunten zijn leidend voor de acht verschillende onderdelen van de werkagenda.  

1. Passende zorg: waardegedreven – samen met de patiënt, pakket en kwaliteit
2. Regionale samenwerking
3. Versterking organisatie eerstelijnszorg
4. Samenwerking sociaal domein, huisartsenzorg en ggz
5. Gezond leven en preventie
6. Arbeidsmarkt en ontzorgen zorgprofessionals
7. Digitaliseren en gegevensuitwisseling
8. Contractering

Er is € 2,8 miljard aan transformatiemiddelen beschikbaar gesteld om de transformatie naar passende zorg te verwezenlijken en/of te versnellen.

1. Passende zorg: waardegedreven – samen met de patiënt, pakket en kwaliteit
Om de zorg met elkaar in de toekomst ook toegankelijk te houden is een echte transformatie nodig waar alle partijen vanuit ieders taak of verantwoordelijkheid vol op inzetten onder via pakketbeheer en continue aandacht voor en verbetering van de kwaliteit.

• De NZa zet zich in op het ontwikkelen van een passende bekostiging van zorg. Het is belangrijk dat financiële prikkels passende zorg ondersteunen. De prikkels liggen nu vooral nog bij interventies en te weinig bij bijvoorbeeld gezamenlijke besluitvorming. De NZa werkt hiervoor samen met het Zorginstituut aan een werkwijze die gericht is op het stimuleren van passende zorg en het afbouwen van niet passende zorg, ook in de bekostiging (inclusief betaaltitels). Dit proces wordt samen met aanbieders en verzekeraars vormgegeven, zodanig dat van een eerste versie gebruik kan worden gemaakt in de contractering voor 2024.
• Zorgaanbieders in alle sectoren hebben uitkomstgericht werken in 2025 geïmplementeerd in de dagelijkse praktijk. Samen beslissen moet in 2025 ingebed zijn in de gehele zorg, dus binnen alle domeinen.
• Onder regie van VWS, spreken IZA-partijen af om per 1 juli 2023 een infrastructuur voor spiegelinformatie op te zetten die ondersteunt bij de monitoring van passende zorg.

2. Regionale samenwerking
Om passende zorg te realiseren is regionale en lokale samenwerking nodig, en samenwerking met arbeidsmarktregio’s.

• Per zorgkantoorregio wordt een regiobeeld opgesteld met bijbehorend regioplan en vervolgens transformatieplannen gericht op het gezamenlijk invulling geven aan de specifieke regionale opgave
• Er is extra financiering in de vorm van transformatiemiddelen beschikbaar, inzetbaar via zorgverzekeraars op basis van goede business cases
• Het voorkomen van acute zorg is een prioriteit onder meer door inzet op goede voorlichting, preventie en vroegsignalering, advance care planning, het borgen en versterken van goede samenwerking tussen eerstelijn, ouderenzorg, GGZ, jeugdzorg en sociaal domein. 

3. Versterking organisatie eerstelijnszorg
Mensen worden ouder en blijven langer thuis wonen, met vaak complexe zorgvragen. Dit vraagt veel van huisartsen en de wijkverpleging.

• In de komende jaren wordt geïnvesteerd in het opleiden en behouden van zorgprofessionals
• Aandacht voor verlagen van de werkdruk door Meer tijd voor de patiënt en digitale (zelf)zorg. Het gebruik van Positieve Gezondheid biedt hierin veel kansen.  
• De Handreiking Kwetsbare Ouderen Thuis wordt breed geïmplementeerd. Binnen het WOZO is ruimte voor implementatieondersteuning tot 2026.
• De Handreiking Netwerksamenwerking en gezamenlijk indiceren in de wijk wordt breed geïmplementeerd. V&VN, VNG, ZN en VWS stimuleren en faciliteren vanuit landelijk niveau de lokale implementatie en werken aan de realisatie van randvoorwaarden voor borging in de praktijk.
• Daarnaast is er veel aandacht voor de samenwerking tussen alle zorgprofessionals in de eerste lijn, en voor samenwerking van de eerste lijn met andere domeinen (sociaal domein, medisch-specialistische zorg en langdurige zorg).  

4. Samenwerking sociaal domein, huisartsenzorg en ggz
De toenemende vraag naar hulp bij psychische klachten zet de ggz, huisartsenzorg en het sociaal domein onder grote druk. Dit vraagt om samenwerking en een betere organisatie van zorg en ondersteuning: dichtbij, digitaal en via zelfhulpmodules waar het kan, zo vroeg mogelijk en in samenhang.

• Er wordt een zo uniform mogelijke werkwijze ontwikkeld gericht op samenwerking tussen huisartsenzorg, ggz en sociaal domein. 
• Oplossen van knelpunten in domeinoverstijgende bekostiging aansluitend bij de zorgprestatie modelsystematiek. 
• Oprichting van mentale gezondheidscentra   

5. Gezond leven en preventie
Een gezonde leefstijl zal onderdeel moeten gaan uitmaken van ons dagelijks leven. Verder wordt ingezet op:

• Vormen van een netwerkstructuur (uiterlijk 1 januari 2015) waarbinnen professionals uit de gemeentelijke domeinen en zorgprofessionals in de eerste, tweede en derde lijn samenwerken. Binnen deze netwerkstructuur worden mensen uit risicogroepen en patiënten op leefstijl geïdentificeerd en waar nodig toegeleid naar passende leefstijlinterventies en andere preventieve interventies, waaronder op het terrein van mentale gezondheid.
• Leefstijl komt per 1 januari 2024 in elke zorgopleiding en bijscholing aan de orde.  

6. Arbeidsmarkt en ontzorgen zorgprofessionals
De zorg moet een aantrekkelijke sector zijn om in te werken en te blijven werken. In de zorg werken bevlogen medewerkers, maar het werkplezier moet verbeterd worden.

• Ruimte geven aan professionele autonomie
• Betrokkenheid van zorgprofessionals vormgeven bij de inhoud van het werk en ontwikkelingen die voor hun vak belangrijk zijn (het wat) en de omstandigheden waaronder dit wordt uitgevoerd (het hoe). Zie ook het Programma Toekomstbestendige Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn.
• Faciliteren van de dialoog binnen organisaties om het werkplezier en behoud van zorgverleners te vergroten.
• Vermindering van regeldruk waarvan de oorsprong binnen de eigen organisatie ligt o.a. door instrumenten uit het VWS programma [Ont]Regel de Zorg  

7. Digitaliseren en gegevensuitwisseling
Gegevensuitwisseling is essentieel om de doelen in het Integraal Zorgakkoord te halen. En om goede en veilige zorg te bieden.

• Elektronische gegevensuitwisseling is de standaard in de zorg.
• Inwoners van Nederland hebben in 2025 digitaal toegang tot en de beschikking over hun eigen zorggegevens.
• Om de zorg toegankelijk, kwalitatief en betaalbaar te houden is transformatie nodig naar hybride zorg.
• Data wordt digitaal, eenduidig en gestandaardiseerd geregistreerd in het zorgproces en beschikbaar gesteld voor diverse secundaire doelen.  

8. Contractering
De Zorgverzekeringswet is gebaseerd op concurrentiële en individuele contracten en dat blijft zo. Wel wordt gekeken naar het proces en de prikkels rondom contractering.

• Zorgverzekeraars dragen door een verbetering van het contracteerproces bij aan een vermindering van administratieve lasten (vereenvoudigen van inkoopvoorwaarden) en een betere bereikbaarheid voor interactie over de inkoop(processen), ook voor kleinere zorgaanbieders. Hiertoe werken zij aan een verbeterplan dat zij in het tweede kwartaal van 2023 opleveren. Ook binnen het Programma Regeldruk zijn hierover afspraken gemaakt. 
• Ontwikkeling van een systematiek en / of model om tot objectivering en onderbouwing van de kosten in de wijkverpleging te komen ter ondersteuning van de individuele contractering.